ماملونا در واقع اتصال سه لوب دندانها هستند که در قسمت اینسیزالی وجود دارند و شیارهای تکاملی را به ما نشان میدهند که این در دندانهای بچه ها واضحتر هست
چند نکته کلیدی در بچه ها چون این لبه های ماملونا وجود دارد اگر یک بچه با حالت دندان شکسته مراجعه کرد اگر شما این دندان را بصورت صاف فرم دهید شما یک کار زیبا را انجام نداده اید و باید قرینه دندان دیگر و با توجه به ماملونا این کار را انجام دهید
اما در افراد بزرگتر که این ماملونا از بین رفته است دیگر نباید آنرا در فرم دادن دندان لحاظ کنید و باید دندان را طوری فرم دهید که با سن بیمار تطابق داشته باشد
بعضی از مواقع سطوح سایش یافته دندان زیاد میشوند که دندانها دچار آتریژن یا اروژن میشوند و گاها آنقدر این دندان ساییده میشوند که نزدیک عصب میرسند و پالپ چمبر گاها دیده میشود
اما زمانی که پالپ چمبر دیده نمیشود یک مقدار از عاجش را خالی کنید پس از اچ و باند کردن بعد یک لایه نازک دنتین و بعد توی آنرا انامل میکنید تا اینکه این دندان حساس نشود که این یک کار پیشگیرانه است که بهتر است انجام دهید
در برخی از مواقع این سایشها آنقدر زیاد هستند که باعث تخریب دندان میشوندکه به علل زیر میتواند باشد
- مشکلات فکی
- مشکلات ارتودنسی
- مشکلات استرسی بیمار مثل دندان قروچه
- مصرف بیش از حد ترشیجات
لانگ اکسس دندان
لانگ اکسس دندان خطی است که از بدنه یک جسم از ابتدا به انتها کشیده میشود و این لانگ اکسس برای اجسامی بکار میرود که ارتفاع آنها نسبت به سایر ابعادشان بیشتر است مثل یک برج ، درخت و …. پس دندان هم مانند آنها بخاطر اینکه ارتفاع زیادتری دارد دارای لانگ اکسس هست
یک از موضوعات بسیار بسیار مهم لانگ اکسس دندان هست که بسیاری از همکاران این موضوع را بصورت کامل نادیده میگیرند
شما هنگامی که میخواهید دندانی را چه قدامی چه خلفی فرم دهید باید بدانید که لانگ اکسس دندان بیمار چگونه هست ؟
برای فهم بیشتر این موضوع برج پیزا در ایتالیا را برایتان میزنم که هنگامی که این برج ساخته شد تمام ساختمان کاملا عمود و با زاویه ۹۰ درجه بود و تمامی اجزاء مانند درها و پنجره ها و …. همانند ساختمان دارای زاویه ۹۰ درجه با زمین بودند
و هنگامی هم که این ساختمان از حالت ۹۰ درجه خارج شد و تمامی اجزاء هم به همراه ساختمان اصلی دارای زوایه همانند ساختمان اصلی شدند
در اینجا شما تصویر یک دندان را میبینید که در آن لانگ اکسس دندان از ابتدای دندان تا انتهای ریشه کشیده میشود
در دندانها ما لانگ اکسس را نسبت به استخوان آلوئول مسنجیم
فرض کنید که شما روی این دندان میخواهید کار زیبایی انجام دهید و اگر دندانی کج باشد و بصورت مورب رشد کرده باشد در حین انجام کار زیبایی روی دندان و با استفاده از لانگ اکسس میتوانید آنرا طوری فرم دهید که نشان دهید دندان کاملا صاف است و کمک زیادی به زیبایی بیمار کنید
شما زمانی که بخواهید پلنهای اولیه ، ترنزیشن لاین انگل ،لوپها , شیارهای تکامل را فرم دهید باید در راستای این لاین انگل باید فرم دهید
بطور مثال در این تصویر شما لاین اکسس شما در اینجا کج است و شما اگر بجای تغییر فرم ،دندان را به حالت اولیه و کج فرم دهید نمای زشتی برای بیمار فراهم کرده اید
همانطور که در تصویر میبینید هر دندان چه دندان قدامی و چه دندان خلفی دارای یک لاین اکسس مشخص هست
در این تصویر شما لاین اکسس قدامی شش دندان بالا و پایین را میبینید که این دندانها به واسطه یک لاین اکسس نسبت به همدیگر قرار گرفته اند که این لاین اکسس ها کاملا عمود نیستند و یک مقدار با خط عمود زاویه دارند
اگر شما این خطوط لاین اکسس بالا و پایین را ادامه دهید در جایی در فاصله خیلی دور همدیگر را قطع میکنندکه این نشان میدهد دندانها کاملا صاف نیستند
بنابراین لاین اکسس برای ایجاد تمامی کارهایی که میخواهید بر روی دندان انجام دهید مهم و حیاتی هست
در دندان سانترال بالا محور طولی، از لبه اینسیزال دندان تا انتهای دندان را دربر میگیرد که این لانگ اکسس دندان هست
فرض کنید که شما یک دندان صاف و یک دندان کج دارید و ریشه دندان کج بصورت عادی کج است و بیمار از فرم دندان کج ناراضی است و بدون ارتودنسی و با کمک درمانهای زیبایی مثل پروتز ،لمینت یا کامپوزیت میخواهد که دندان کج را اصلاح و صاف کنید
که در اینجا شما میتوانید با کمک هنر دست خودتان و با دانستن موقعیتهای مختلف مثل لانگ اکسس ،طوری این دندان را فرم دهید که این دندان بصورت صاف دیده شود (که این کار بصورت تغییر لانگ اکسس انجام میشود
در این کلیپ هم شما برج پیزا را میبینید که بصورت صاف و عمود است اما در طولانی مدت برج کج میشود و به موازات کج شدن برج تمامی ستونها ،دیوارها و … با آن کج شده اند
که این موضوع در دندان هم صادق است
در یک دندان کج لوبها ، شیارهای تکاملی ،لانگ اکسس و …. کج است و هنگام فرم دادن دندان باید این قواعد را حفظ کنید
شیارهای تکاملی
دندانهای قدامی دارای سه لوب هستند
لوب مزیالی ، لوب میانی و لوب دیستالی
لوبها یک برجستگی هایی هستند که بر روی سطح فشیال دندان دیده میشوند
زمانی که این سه برجستگی بوجود می آیند خودبخود بین آنها حالتهای دره مانندی بوجود میآید که به آنها شیارهای تکاملی گفته میشود
زمانیکه ما سه لوب داشته باشیم دو تا شیار تکاملی خواهیم داشت و بالعکس زمانیکه ما دو تا شیار تکاملی ایجاد کنیم سه لوب یا برجستگی برای ما ایجاد خواهد شد
ما اگر بخواهیم این موضوع را بهتر درک کنیم باید بدانیم که کدام دندانها دارای شیار بزرگتر یا کوچکتری هستند که دانستن آنها برای فرم دادن دندانها مهم است
لانگ اکسس دندان تقریبا از وسط لوب میانی رد میشود
اگر در دندان اینسایزور قدامی فک بالا با کمک لانگ اکسس دندان شما میتوانید لوبها را مشخص کنید
همانطور که در تصویر میبینید لوب مزیالی ،لوب میانی و لوب دیستالی نشان داده شده است
یا از قبل لوبها را بوجود می آورید که در نتیجه شیارها خودبخود بوجود می آیند و یا اینکه شیارها را بوجود می آورید تا اینکه حد فاصل لوبها خودبخود مشخص میشوند
در دندان اینسایزور فک بالا ،شیارمزیالی همیشه تقریبا تا نزدیکی ابتدای یک سوم ۱/۳ میانی کشیده میشود و شیار مزیالی از شیار دیستالی بزرگتر است و شیار دیستالی کمی کمتر از شیار مزیالی کشیده میشود
پس در دندانهای قدامی فک بالا ، در اینسایزورهای شیار مزیالی بلندتر از شیار دیستالی است
در مورد لترالها قدامی فک بالا همانطور که در دندان قدامی اینسایزور هست در لترال هم این شیار تکاملی تقریبا تا ابتدای یک سومی میانی کشیده میشود
و شیار قسمت دیستال بسیار کوچکتر است و روی قوس دندان قرار میگیرد
در دندانهای کانین این شیارها کمی متفاوت تر هستند در دندانهای کانین شیارهای مزیالی کوتاهتر از شیارهای دیستالی هستند و شیارهای دیستالی بلندتر هستند
که تمامی این موارد از لانگ اکسس پیروی میکنند
این شیارها بسیار محو هستند و براحتی دیده نمیشوند به همین خاطر در حد جزئی با فرز یک افکت روی دندان مشخص میکنید و هنگامی که از بغل به دندانها نگاه میکنید این شیارها مشخص باشند و از جلو مشخص نباشد
به همین خاطر فقط یک افکت بسیار بسیار ریز و لایت انجام دهید و نباید با فرز یک شیار عمیق ایجاد کنید