آموزش CBCT (قسمت۲ -انواع تصاویر CBCT برای جمجمه و فک )

در درس قبل در مورد نحوه بازسازی حجم تصویر توسط دستگاه CBCT صحبت کردیم

حالا که این حجم در اختیار ما هست ما میتوانیم در راستاهای مختلف این تصویر را برش دهیم و ببنیم

همانطور که گفته شد تصاویر همه مقاطع که گرفته شده است روی هم گذاشته شده و حجم درست میشود
درست مثل یک سیب که در مقاطع مختلف دلخواه که نیاز داریم میتوانیم  با چاقو برش بدهیم و داخل آنرا ببینیم

در این نوع تصویر اینکه بدانیم دنبال چه چیزی میگردیم خیلی مهم است تا در این تصویر حجمی که به ما میدهد گیج نشویم و مهم است که برای تفسیر این تصویر آناتومی را خیلی خوب بدانیم تا بتوانیم به کمک این تصویر سه بعدی آنرا بخوبی تفسیر کنیم

 در رادیولوژی برای آنکه تصاویر خیلی گیج کننده نباشد  سه راستای برش استاندارد تعریف میکنند که به هر کدام اسم داده میشود تا هرجا که لازم بود از نامگذاری آنها استفاده کنیم

سه پلن عمود بر هم در موقعیت صفر جمجمه تعریف میکنیم (موقعیت صفر مکانی است که بیمار روبرو را نگاه میکند
یک پلن موازی سطح افق است axial
یک پلن برای برش جلو و عقب است coronal
یک پلن برای برش چپ و راست است sagittal

 پلن اول که در مورد آن صحبت میکنیم پلن اگزیال است
اگر ما برشهایی موازی سطح زمین بزنیم (یعنی برشهایی افقی و هوریزنتال horizontal) به تصویر مقطعی که بدست می آوریم یک تصویر اگزیال axial میگوییم

اگر راستای برش ما راست به چپ باشد به تصویر مقطعی که بدست می آید یک تصویر کرنال coronal میگوییم

و اگر برش را در راستای جلو و عقب زده باشیم این تصویر مقطعی ما یک تصویر ساگیتال sagittal است

ما برای آنکه بتوانیم تصویر را تفسیر کنیم باید بدانیم که هر مقطع از کجا زده شده است و در چه راستایی زده شده است ما نوع برش اگزیال ،کرنال و ساگیتال را میدانیم اما اینکه این برش از کجا زده میشود برای ما جای سوال دارد

مثلا یک تصویر اگزیال از بالا تا پایین صورت تا کدام سطح زده شده است و این برای ما مهم است زیرا روی تفسیر ما تاثیر میگذارد
که دو راه معمول برای این کار است
اولی استفاده از لندمارکهای آناتومیکی هست که در تصویر مبینید

مثلا در تصویر اگزیالی که اینجا میبینید ما مقطع سینسوس ماگزیلاری ، استخوانهای بینی و از همه تعیین کننده تر قوس زایگو را میبینیم  که نشان میدهد این برش در چه سطحی زده شده است که جایی تقریبا در وسط صورت است جایی که قوس زایگو و سر کندی را داریم

به همین خاطر اینها کمک کننده است برای تشخیص اینکه مقطع ما از کجا زده شده است
یک راه دیگر هم هست که راه ساده تری هست

این راه استفاده از تصاویر اسکاتی است که هشت لاینها و خطوطی دارند که نشان میدهد هر مقطع از کجا زده شده است

پس اگر بعدا شما در برگه ریپورت‌تان یک تصویری دیدید که یک سری خطوط موازی روی آن بود معمولا اینها تصاویر اسکات هستند و برای این گذاشته شده اند که شما بدانید هر مقطع از کجا زده شده است که این خطوط و مقاطع دارای شماره هم هستند و که این شماره ها باهمدیگر مچ هستند

از آنجایی که دستمان برای برش زدن آزاد است میتوانیم تصاویر پر کاربردتری هم بسازیم
لازم نیست که برشهای ما حتما در یک خط راست قرار گرفته باشد و در هر راستایی که دلمان بخواهد میتوانیم برش بزنیم و سعی میکنیم که این برش یک برش قوسی یا آرک شکل باشد

تصاویر پانورامیکی تصاویر آشنایی برای دندانپزشکان است

ما میتوانیم یک قوس برش به مرکزیت فکمان بزنیم و بعد نرم افزار همانند تصویر پانورامیک این قوس را بازکرده و به  ما نشان میدهد

که در واقع یک پانورامیک از تصویرمان میسازیم تصویری که به آن شبه پانورامیک پانورامیک لایک یا ریکونستراکتیو پانورمیک میگوییم که پانورامیک واقعی نیست و یک پانورامیک بازسازی شده است

 یک نوع تصاویر دیگر، تصاویر کراسکشنال cross sectional هستند

تصاویر کراسکشنال در واقع تصاویری هستند که عمود بر قوسی که ما کشیده ایم برش میخورند و اگر ما قوس را درست کشیده باشیم معمولا میتوانند مقطع آلوئول را چه در قدام و چه در خلف به ما نشان دهند زیرا همیشه عمود بر قوسی هستند که ما کشیده ایم که بعدا مفصلا در مورد این بحث خواهد شد

نکته :ما اگر مقاطع تصاویر(اگزیال،کرنال، کراسکشنال)را پشت سر هم بچینیم که به این نوع چیدمان سریال میگوییم که اگر تصاویراگزیال باشد به آن سریال اگزیال و یا اگر تصاویر کراسکشنال باشد سریال کراسکشنال میگوییم

نکته : در رادیولوژی بصورت استاندارد چپ و راست تصویر برعکس هست یعنی سمت چپ ما سمت راست بیمارمان هست