مراحل انجام پولپوتومی در دندانپزشکی کودکان
پولپوتومی یک روش درمانی رایج برای دندانهای شیری است که در آن پالپ تاجی دندان که دچار التهاب یا عفونت شده، برداشته میشود. این روش برای حفظ عملکرد دندان شیری و جلوگیری از کشیدن زودهنگام آن انجام میشود. در ادامه مراحل انجام این درمان برای یک دانشجوی دندانپزشکی بهطور دقیق توضیح داده شده است:
۱. ارزیابی اولیه و تشخیص
- معاینه بالینی: دندانپزشک علائمی مانند درد خودبهخودی، حساسیت به فشار یا ضربه، و التهاب لثه را بررسی میکند.
- عکسبرداری رادیوگرافی: رادیوگرافی پری اپیکال یا بایتوینگ برای ارزیابی میزان پوسیدگی و بررسی وجود عفونت در پالپ ریشه و ناحیه پری اپیکال انجام میشود.
- تشخیص مناسب: دندان باید دارای پالپ زنده باشد (بدون نکروز پالپ ریشه) و عفونت محدود به پالپ تاجی باشد. عدم وجود آبسه یا فیستول از شرایط اساسی برای انجام پولپوتومی است.
مراحل انجام پولپوتومی
۲. آمادهسازی دندان و بیمار
- ایجاد ارتباط مثبت با کودک: ایجاد حس اطمینان و آرامش در کودک بسیار مهم است. استفاده از تکنیکهای کنترل رفتار مانند “توضیح-نمایش-انجام” (Tell-Show-Do) توصیه میشود.
- بیحسی موضعی: از یک بیحسی موضعی مناسب برای بیحس کردن ناحیه استفاده کنید تا کودک حین درمان احساس درد نکند.
- قرار دادن رابر دم: استفاده از رابر دم برای ایجاد محیطی خشک و جلوگیری از آلودگی ضروری است.
۳. حذف پوسیدگی و دسترسی به پالپ
- برداشتن پوسیدگی: با استفاده از فرز توربین یا هندپیس کمسرعت، پوسیدگی تاجی دندان را تا رسیدن به پالپ تاجی بردارید.
- ایجاد دسترسی به پالپ: تاج دندان را با فرز توپی شکل باز کنید تا پالپ تاجی کاملاً نمایان شود.
۴. حذف پالپ تاجی (پولپوتومی)
- حذف پالپ آلوده: پالپ تاجی را با استفاده از یک اسپون ژرفکن (Spoon Excavator) یا فرز کند (Slow-Speed Round Bur) بردارید. این کار باید به گونهای انجام شود که پالپ ریشه دستنخورده باقی بماند.
- کنترل خونریزی: با استفاده از پنبه کوچک آغشته به سرم فیزیولوژیک یا محلول ضدعفونیکننده (مانند کلرهگزیدین یا هیپوکلریت سدیم)، خونریزی را کنترل کنید. خونریزی شدید ممکن است نشاندهنده التهاب ریشه و عدم موفقیت درمان باشد.
۵. استفاده از ماده پوششی پالپ ریشه
- انتخاب ماده مناسب: مادهای مانند فرمکروزول (Formocresol)، MTA (Mineral Trioxide Aggregate) یا بیودنتین (Biodentine) بر روی پالپ ریشه قرار داده میشود. این مواد به حفظ پالپ ریشه، کنترل التهاب و ایجاد بافت دنتینزای ثانویه کمک میکنند.
- قرار دادن ماده: ماده را با استفاده از یک گاز کوچک روی پالپ ریشه قرار دهید و به آرامی فشار دهید. زمان قرارگیری ماده با توجه به نوع آن متغیر است (مثلاً فرمکروزول برای ۵ دقیقه).
۶. ترمیم دندان
- پوشاندن فضای پولپوتومی: پس از برداشتن گاز و تثبیت ماده پوششی، حفره دندان با یک ماده ترمیمی مانند زینک اکساید اوژنول (ZOE) پر میشود.
- روکش استنلس استیل (SSC): دندان معمولاً با یک روکش استنلس استیل بازسازی میشود تا استحکام و عملکرد دندان در طول زمان حفظ شود.
- اندازهگیری و انتخاب روکش مناسب.
- تنظیم و قرار دادن روکش با استفاده از سمان دندانپزشکی.
۷. پیگیری و ارزیابی بلندمدت مراحل انجام پولپوتومی
- پیگیری اولیه: دو هفته پس از درمان، وضعیت دندان بررسی میشود. علائم احتمالی مانند درد، تورم یا فیستول باید ارزیابی شوند.
- پیگیری بلندمدت: عکسبرداری رادیوگرافی دورهای برای اطمینان از سلامت پالپ ریشه و عدم ایجاد مشکلاتی مانند تحلیل ریشه ضروری است.
نکات کلیدی برای موفقیت مراحل انجام پولپوتومی
- تشخیص صحیح: انتخاب موارد مناسب برای درمان پولپوتومی اولین گام در موفقیت این روش است.
- کنترل خونریزی: خونریزی بیش از حد یا کنترلناپذیر نشاندهنده عدم موفقیت درمان و نیاز به پالپکتومی یا کشیدن دندان است.
- انتخاب مواد مناسب: مواد استفادهشده در مرحله پوشش پالپ باید زیستسازگار و مؤثر باشند.
- ترمیم نهایی مناسب: استفاده از روکش استنلس استیل به حفظ دندان در برابر شکستگی و پوسیدگی مجدد کمک میکند.
جمعبندی مراحل انجام پولپوتومی :
پولپوتومی یک روش حیاتی و مؤثر در دندانپزشکی کودکان است که به حفظ دندانهای شیری آسیبدیده و ارتقای سلامت دهان و دندان کمک میکند. انجام این روش نیازمند دقت، مهارت و توجه به نیازهای کودک است. این تجربه نهتنها مهارتی ارزشمند برای دانشجوی دندانپزشکی است، بلکه نقشی کلیدی در ایجاد لبخندی سالم و اعتمادبهنفس در کودکان ایفا میکند.
