جراحی دندان عقل فک پایین (مولر سوم مندیبل) در موارد خاصی انجام میشود که به آنها اندیکاسیونهای جراحی گفته میشود. این اندیکاسیونها نشاندهنده شرایطی هستند که جراحی ضروری است یا میتواند به بیمار کمک کند. برخی از اندیکاسیونهای رایج برای جراحی دندان عقل فک پایین عبارتند از:
۱. نهفتگی دندان عقل:
- دندان عقل نهفته به دندانی گفته میشود که به دلیل کمبود فضای کافی در فک، نمیتواند بهطور کامل بیرون بیاید. این وضعیت میتواند باعث درد، عفونت، یا فشار بر روی دندانهای مجاور شود. نهفتگی میتواند به سه نوع اصلی تقسیم شود:
- نهفتگی کامل: دندان به طور کامل در زیر لثه و استخوان قرار دارد.
- نهفتگی نیمهکامل: بخشی از دندان از لثه بیرون آمده و بخش دیگر هنوز در استخوان یا لثه است.
- نهفتگی زاویهدار: دندان با زاویهای نسبت به دندانهای دیگر در زیر لثه قرار گرفته و باعث مشکلاتی مانند فشار به ریشههای دندانهای مجاور میشود.
۲. عفونت مکرر (پریکورونیت):
- پریکورونیت به التهاب و عفونت لثه اطراف دندان عقل نیمهنهفته گفته میشود. این عفونت میتواند مکرراً رخ دهد و باعث درد، تورم، و حتی مشکل در بلع و باز کردن دهان شود. در صورتی که پریکورونیت مکرر شود، جراحی برای برداشتن دندان توصیه میشود.
۳. فشردگی دندانهای مجاور:
- دندان عقل میتواند به دندانهای مجاور فشار بیاورد و باعث جابجایی یا فشردگی آنها شود. این وضعیت ممکن است باعث درد، آسیب به ریشه دندان مجاور، یا ایجاد مشکل در ارتودنسی شود. در این موارد، کشیدن دندان عقل به منظور پیشگیری از آسیب به دندانهای مجاور ضروری است.
۴. تشکیل کیست یا تومور:
- در برخی موارد، دندانهای عقل نهفته میتوانند کیستهای دنتیژرو یا حتی تومورهای خوشخیم ایجاد کنند. این کیستها میتوانند به استخوان فک آسیب بزنند و باعث تحلیل آن شوند. جراحی برای برداشتن دندان و جلوگیری از گسترش کیست یا تومور در این موارد ضروری است.
۵. کاهش بهداشت دهان:
- دندانهای عقل که به درستی بیرون نمیآیند یا نهفته هستند، میتوانند تمیز کردن دهان را دشوار کنند. این وضعیت میتواند منجر به تشکیل پلاک، پوسیدگی دندان یا بیماریهای لثه شود. جراحی ممکن است برای بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از عفونتهای بعدی توصیه شود.
۶. درد شدید یا مزمن:
- در برخی افراد، دندانهای عقل باعث ایجاد درد مداوم در ناحیه فک، گوش یا نواحی مجاور میشوند. اگر این درد مزمن و غیرقابل کنترل باشد و منبع آن به دندان عقل برگردد، جراحی ممکن است به عنوان راهحل مناسب پیشنهاد شود.
۷. اختلالات مربوط به فک و صورت:
- در مواردی که دندان عقل باعث مشکلات تراز فک یا ناهنجاریهای ساختاری شود، کشیدن آن میتواند به کاهش مشکلات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا مشکلات دیگر فکی کمک کند.
۸. پوسیدگی دندان عقل یا دندانهای مجاور:
- در صورت پوسیدگی شدید دندان عقل یا پوسیدگی دندانهای مجاور به دلیل دندان عقل، کشیدن آن ممکن است راهکار مناسبی برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی و آسیب بیشتر به دندانهای سالم باشد.
۹. دلایل ارتودنسی:
- در بیمارانی که درمان ارتودنسی (مانند بریس) انجام دادهاند یا در حال انجام هستند، دندانهای عقل میتوانند باعث فشردگی و جابجایی دندانهای دیگر شوند. به منظور حفظ نتایج ارتودنسی، کشیدن دندان عقل توصیه میشود.
۱۰. آسیب به دندانهای مجاور (ریسوربشن ریشه):
- در برخی موارد، دندان عقل نهفته میتواند به ریشههای دندانهای مجاور آسیب بزند و منجر به ریسوربشن ریشه (تحلیل رفتن ریشه) شود. برای پیشگیری از آسیب بیشتر به دندانهای سالم، کشیدن دندان عقل ضروری است.
نتیجهگیری:
اندیکاسیونهای جراحی دندان عقل فک پایین معمولاً شامل مشکلاتی است که به دلیل نهفتگی، عفونت، یا آسیب به دندانها و بافتهای اطراف ایجاد میشود. تشخیص دقیق این مشکلات و تصمیم به جراحی بر اساس ارزیابی بالینی و رادیوگرافی توسط دندانپزشک یا جراح دهان و فک و صورت انجام میشود.